IC xe điện là bộ phận rất quan trọng, được xem là trung tâm điều khiển hệ thống điện, giúp xe hoạt động ổn định. Xe điện sẽ không thể hoạt động bình thường nếu IC gặp trục trặc. Trong bài viết này, Xe điện Anbico sẽ cung cấp cho bạn các thông tin như “IC xe điện là gì?”, cấu tạo, chức năng, phân loại cũng như các dấu hiệu và nguyên nhân gây hỏng IC. Cùng theo dõi nhé!
IC xe điện là gì? Cấu tạo và chức năng
Định nghĩa về IC xe điện
IC là cụm từ viết tắt của Integrated Circuit, đây là bộ phận vô cùng quan trọng trên các dòng xe điện nói chung và xe máy điện nói riêng. IC xe điện đảm nhiệm vai trò điều khiển và kiểm soát tất cả hệ thống điện trên xe giúp xe vận hành ổn định và tiết kiệm năng lượng một cách tối ưu.
Cấu tạo IC xe máy điện
Để có thể điều khiển được hệ thống điện, IC được cấu tạo nên từ các bộ phận sau:
- Bộ điều khiển trung tâm (Central Processing Unit – CPU): hay còn gọi là trái tim của IC, nhiệm vụ chính là xử lý các tín hiệu điện tử từ các bộ phận khác truyền về. CPU thường có tốc độ xử lý nhanh và bộ nhớ lớn để lưu trữ nhiều dữ liệu.
- Bộ nhớ (Memory): Là nơi lưu trữ thông tin và chương trình cần thiết cho hoạt động của IC xe.
- Bộ điều khiển điện áp (Voltage Regulator): Có vai trò điều chỉnh điện áp trên xe điện để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định.
- Bộ giao tiếp (Interface): Có tác dụng kết nối IC với các cảm biến, bộ điều khiển và các thiết bị khác trên xe điện.
- Các thành phần điện tử khác: Gồm một số linh kiện điện tử có vai trò điều khiển các phần của xe điện như động cơ, hệ thống ánh sáng, hệ thống lưu trữ năng lượng và hệ thống điều khiển khác.
Tất cả các bộ phận trên IC xe điện sẽ được kết nối với nhau bằng đường dẫn dữ liệu và điện để hoạt động đồng bộ, đảm bảo sản phẩm hoạt động ổn định.
IC xe điện có chức năng gì?
Nhiệm vụ chung của IC xe điện là điều hành hệ thống điện để xe vận hành tốt nhất, cụ thể là:
- Điều khiển tay ga xe điện giúp người lái tăng tốc, giảm tốc
- Kích hoạt bộ chống trộm xe điện
- Điều khiển bật/tắt khóa thông minh, định vị, hiển thị màn hình điện tử
- Nhận tín hiệu từ động cơ như mở khóa, vặn ga, phanh xe, đèn, còi,…
Vậy IC nằm ở đâu trên xe điện cũng là vấn đề thắc mắc của nhiều người. Tuỳ từng dòng sản phẩm mà cục IC sẽ được bố trí ở các vị trí khác nhau. Thông thường, bạn có thể tìm thấy bộ IC xe điện ở một số vị trí như dưới chỗ để chân, dưới yên xe hoặc đầu đèn.
Các loại IC xe điện phổ biến hiện nay
IC là bộ phận có trên cả xe máy điện và xe đạp điện nên có rất nhiều loại khác nhau. Hiện nay, chúng ta thường phân loại IC xe điện dựa trên các yếu tố như công suất, cấu tạo và hiệu điện thế.
Theo hiệu điện thế
Phân chia theo hiệu điện thế có các loại bổ biến sau:
- IC 24V
- IC 36V
- IC 48V
- IC 60V
- IC 72V
Trong đó, loại bo mạch có hiệu điện thế từ 48V đến 60V được sử dụng phổ biến nhất. Ở một số dòng xe cũ sẽ có một một số loại có hiệu điện thế thấp hơn, nhưng hiện giờ không còn phổ biến, ít người biết.
Theo công suất
Phân loại theo công suất hoạt động, IC xe điện được chia thành:
- IC 350W
- IC 500W
- IC 800W
- IC 1000W và IC 1200W
Các IC công suất thấp được sử dụng trên nhiều mẫu xe điện thế hệ cũ. Đa phần IC xe máy điện, xe đạp điện thế hệ mới thường sử dụng loại 1000W – 1200W để có khả năng vận hành mạnh mẽ hơn.
IC xe điện dùng chip
IC xe điện dùng chip bao gồm 3 con chip để hoạt động và được trang bị sẵn trên xe ngay từ khi mua. Ưu điểm của loại IC này là những con chip sẽ hoạt động đồng bộ với chip trong động cơ xe điện, giúp xe vận hành êm ái, ổn định hơn.
IC (Board) đa năng
IC đa năng là loại không cần chip vẫn có thể hoạt động bình thường. Do đó, thường được dùng để thay thế cho xe nếu như bộ IC đi kèm bị hỏng.
IC đa năng được dùng để điều khiển các thiết bị điện tử trong xe điện như động cơ, hệ thống sạc và hệ thống điều khiển tốc độ. Nó cũng là bộ phận đóng vai trò cung cấp các thông tin về tình trạng của xe để người dùng theo dõi, kiểm tra và bảo trì phương tiện của mình.
Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết IC xe điện bị hỏng
Dấu hiệu nhận biết IC xe điện bị hỏng
Bởi vì IC là bộ phận đóng vai trò điều khiển thiết bị điện của xe nên khi IC gặp vấn đề thì các bộ phận khác sẽ bị ảnh hưởng. Và chiếc xe máy điện, xe đạp điện của bạn sẽ không thể hoạt động bình thường. Một số dấu hiệu cho thấy IC xe điện bị hỏng như:
- Xe tắt máy bất thường mặc dù đã mở khóa
- Xe điện giật mạnh khi tăng ga
- Xe bị kẹt số
- Đèn xe, còi, xi nhan không hoạt động
- Bánh sau bị bó cứng, dắt xe rất khó khăn
Nguyên nhân IC xe điện bị hỏng thường gặp
Nguyên nhân khiến IC bị hỏng có rất nhiều nhưng thường đến từ các yếu tố sau:
- Do dính nước mưa: Di chuyển khi trời mưa thường xuyên có thể khiến cục IC bị ngấm nước, úng nước, dẫn đến chập mạch và hư hỏng. Khi đó, xe máy điện, xe đạp điện sẽ thường xuyên bị chết máy hoặc đề không lên.
- Do gặp va chạm mạnh: Xảy ra sự cố va chạm trong khi di chuyển có thể sẽ khiến IC xe điện bị tổn thương và hư hỏng nếu bị va đập mạnh. Khi đó, hộp bảo vệ sẽ không chịu được áp lực dẫn đến hệ thống bo mạch bị đứt.
- Do xe thường xuyên hoạt động quá tải: Việc động cơ xe hoạt động quá tải trong thời gian dài sẽ khiến IC xe hư hỏng.
- Do thời gian sử dụng lâu: Xe sử dụng thời gian lâu dài thường bị hao mòn, cũ kỹ về cả về hình thức, động cơ lẫn IC. Việc IC quá tuổi thọ sẽ làm ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của xe.
- Do IC xe điện không được kín: Cấu tạo của IC không được kín khiến nước, bụi và các chất bẩn khác dễ rơi vào bên trong thiết bị, gây hỏng hóc, chập bo mạch khiến xe bị chập điện, IC bị hỏng và không khởi động được.
Cách kiểm tra, sửa chữa và thay thế IC
Để xác định xem IC xe đạp điện, xe máy điện còn tốt hay không thường dựa trên vỏ bên ngoài để xác định. Khi IC hoạt động tốt thường không bị trầy xước ở hộp bảo vệ, khe tản nhiệt không bị cong, lớp keo còn dán chặt,..
Khi bắt gặp bất kỳ dầu hiệu nào cho thấy IC gặp trục trặc, chủ xe nên đưa xe đến các trung tâm bảo hành hoặc tiệm sửa chữa chuyên nghiệp để kiểm tra. Không tự sửa chữa khi không có chuyên môn nhất định. Chi phí thay IC xe điện thường dao động từ 350.000 – 550.000 đồng tuỳ loại.
Ngoài ra, nếu IC xe điện gặp lỗi nhỏ, cần đấu dây, một số người dùng có thể tự thực hiện tại nhà tuy nhiên cần nắm rõ nguyên tắc vận hành của bo mạch và cẩn thận trong quá trình thực hiện. Đấu IC bao gồm 3 phần chính:
- Phần nguồn: Gồm một dây âm, một dây dương và một ổ khóa. Dây đỏ kẹp vào nguồn dương, dây đen kẹp vào nguồn âm.
- Tay ga: Kẹp theo đúng thứ tự dây đỏ, đen, xanh.
- Pha động cơ: Không cần kẹp chính xác màu, những phần còn lại nối trực tiếp vào đầu nguồn là được.
IC xe điện là bộ phận quan trọng ảnh hưởng chính đến hoạt động của xe, người dùng cần kiểm tra thường xuyên và bảo quản đúng cách để IC luôn ở trạng thái tối ưu. Hy vọng qua bài viết trên, bạn đã có thêm nhiều thông tin hữu ích về xe điện.